Coğrafi konum, bir yerin Dünya üzerinde bulunduğu alanın, enlem ve boylam dereceleriyle belirtilmesine denir. Türkiye'nin coğrafi konumu, Doğu Avrupa ile Batı Asya'nın kesiştiği noktada yer almasıdır. Bu konum, Türkiye'yi jeopolitik ve jeostratejik açıdan önemli bir konuma getirmektedir.
Türkiye'nin Coğrafi Konumunun Sonuçları
Türkiye'nin coğrafi konumunun sonuçları şunlardır:
Jeopolitik ve jeostratejik önem: Türkiye, Doğu Avrupa ve Batı Asya'nın kesiştiği noktada yer aldığı için jeopolitik ve jeostratejik açıdan önemli bir konuma sahiptir. Bu konum, Türkiye'yi birçok farklı medeniyete ev sahipliği yapmış ve günümüzde de birçok farklı ülkenin ilgi odağı haline getirmiştir.
Türkiye'nin coğrafi konumu
Ulaşım ve ticaret açısından avantajlı konum: Türkiye, üç tarafı denizlerle çevrili bir ülkedir. Bu durum, Türkiye'yi ulaşım ve ticaret açısından avantajlı bir konuma getirmektedir. Türkiye, hem kara hem de deniz yoluyla kolaylıkla ulaşılabilen bir ülkedir. Bu durum, Türkiye'nin dış ticaretini ve turizmini geliştirmesine katkı sağlamaktadır.
İklim çeşitliliği: Türkiye, farklı enlem ve boylam derecelerinde yer aldığı için iklim çeşitliliğine sahiptir. Bu durum, Türkiye'de farklı iklim tiplerinin görülmesine ve farklı bitki örtülerinin yetişmesine olanak sağlamaktadır.
Doğal afetler açısından riskli konum: Türkiye, deprem, sel, heyelan gibi doğal afetlerin yaşandığı bir ülkedir. Bu durum, Türkiye'de doğal afetlere karşı önlemler alınmasını gerektirmektedir.
Türkiye'nin Özel Konumu
Türkiye'nin coğrafi konumunun yanı sıra, özel konumu da önemlidir. Türkiye'nin özel konumu, aşağıdaki faktörlerden oluşur:
Türkiye'nin üç tarafının denizlerle çevrili olması: Türkiye, kuzeyde Karadeniz, batıda Ege Denizi, güneyde Akdeniz ve doğuda ise Van Gölü ile çevrilidir. Bu durum, Türkiye'yi yarımada konumuna getirmektedir.
Türkiye'nin dağlarla çevrili olması: Türkiye, üç tarafının denizlerle çevrili olmasına rağmen, iç kesimleri dağlarla çevrilidir. Bu durum, Türkiye'nin iç kesimlerinde ulaşım ve yerleşim faaliyetlerini zorlaştırmaktadır.
Türkiye'nin jeolojik yapısı: Türkiye, jeolojik olarak aktif bir bölgedir. Bu durum, Türkiye'de deprem, sel, heyelan gibi doğal afetlerin yaşanmasına neden olmaktadır.
Türkiye'nin Özel Konumu Sonuçları
Ulaşım ve ticaret açısından avantajlı konum: Türkiye'nin üç tarafının denizlerle çevrili olması, Türkiye'yi ulaşım ve ticaret açısından avantajlı bir konuma getirmektedir. Türkiye, hem kara hem de deniz yoluyla kolaylıkla ulaşılabilen bir ülkedir. Bu durum, Türkiye'nin dış ticaretini ve turizmini geliştirmesine katkı sağlamaktadır.
Doğal afetler açısından riskli konum: Türkiye'nin dağlarla çevrili olması ve jeolojik olarak aktif bir bölgede yer alması, Türkiye'yi doğal afetlere karşı riskli bir konuma getirmektedir. Bu durum, Türkiye'de doğal afetlere karşı önlemler alınmasını gerektirmektedir.
Sonuç olarak, Türkiye'nin coğrafi konumu ve özel konumu, Türkiye'nin tarihi, kültürü, ekonomisi ve siyaseti üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Türkiye'nin coğrafi konumunun ve özel konumunun sonuçlarını iyi anlamak, Türkiye'yi daha iyi anlamamıza yardımcı olacaktır.
Sınavda genellikle enlem etkisi sorularında kuzey yarım kürede bulunduğu için meydana gelen olaylar sorulur. buna dikkat etmek lazım.
Türkiye'nin Bulunduğu Enlemlerin Neden Olduğu Sonuçlar
Kuzey Yarım Kürede Yer Aldığı İçin:
- Güneş ışınlarının geliş açısı daralır.
- Gölge boyları uzar.
- Sıcaklık ortalamaları azalır.
- Sıcaklık değerleri düştüğü için;
- Kalıcı kar alt sınırı alçalır.
- Bitki üst sınırı alçalır.
- Yerleşme üst sının alçalır.
- Bitki türleri değişir.
- Deniz suyu sıcaklığı düşer.
- Denizlerde tuzluluk oranları düşer.
- Gece - gündüz süre farkı artar. Kuzeye gidildikçe yazın gündüzler, kışın geceler uzar.
- Çizgisel hız azalır (Dünya'nın dönüş hızı).
- Alacakaranlık süresi uzar (Güneş'in doğuşu ve batışı kuzeyde daha uzun süre izlenebilir.).
- Haziran, temmuz, ağustos aylarında yaz mevsimi; aralık, ocak, şubat aylarında kış mevsimi yaşanır.
- Güneş ışınları dağların güney yamaçlarına kuzey yamaçlarından daha büyük açı ile gelir. Bu yüzden normal koşullarda sıcaklık güney yamaçta daha yüksek olur (bakı etkisi).
- Türkiye'de (Kuzey Yarım Küre'de) 21 Haziranda en uzun gündüzler, 21 Aralık'ta en uzun geceler yaşanır.
- Dört mevsim belirgindir.
- Batı rüzgarları etkilidir.
- Cephe yağışları görülür.
- Akdeniz iklimi görülür.
- Güneş ışınları yatay düzleme dik gelemez.
- Öğle vaktinde bile her zaman gölge oluşur.
- Gölge yıl boyunca kuzey yönlüdür.
